ساختمان چیست و چه نوعهایی دارد؟!
ساختِمان یا بنا، سازهای است که برای سکونت و به عنوان سرپناه یا برای کار ساخته میشود که محیط را به دو بخش بیرون و درون تقسیم میکند. ساختمانهایی که از نظر بلندا از اندازه مشخصی بلندتر باشند ساختمانهای بلندمرتبه گفته میشود. در ایران ساختمان بلندمرتبه طبق مصوبه سال ۱۳۷۷ شورای عالی شهرسازی و معماری به ساختمانهای بالاتر از شش طبقه گفته میشود. ساختمانهای بسیار بلند نیز اصطلاحاً آسمانخراش یا برج نامیده میشوند. به ساختمانهای بزرگ و باارزش قدیمی بیشتر عمارت گفته میشود. در معنای کلی هر سازهای را میتوان ساختمان نامید، منظور از ساختمان بناهای ساخته شده با مصالح بنایی (آهن، سیمان، گچ، آجر و …) میباشد.
انواع ساختمان از لحاظ سازه
ساختمانهای بتنی
ساختمانی است که برای اسکلت اصلی آن از بتن آرمه (سیمان، شن، ماسه و فولاد به صورت میلگرد ساده یا آجدار) استفاده شده باشد. در این نوع ساختمان، سقفها به وسیله تاوههای بتنی پوشیده میشود، یا از سقفهای تیرچه بلوک یا سایر سقفهای پیشساخته استفاده میشود. ساختمانهای بتونی استحکام زیادی در برابر حوادث طبیعی دارند.
ساختمانهای فلزی
در این نوع ساختمانها برای ساختن ستونها و پلها از پروفیلهای فولادی استفاده میشود. در ایران معمولاً برای ساختن ستونها از تیر آهنهای دوبل یا بال پهنهای تکی استفاده مینمایند. در این نوع ساختمان برای مقابله با زلزله از باد بندهای فلزی استفاده میشود.
مزایای ساختمانهای فلزی
- مقاومت بالا
- مقاومت متعادل مصالح
- خواص ارتجاعی
- ضریب نیروی لرزهای
- شکلپذیری
معایب ساختمانهای فلزی
- ضعف در برابر حرارت
- خوردگی فلز در مقابل عوامل خارجی
- تمایل قطعات فشاری به کمانش
- جوش نامناسب
ساختمانهای بنایی
منظور از ساختمانهای بنایی ساختمانهایی هستندکه مصالح آنهااز آجر، بلوک سیمانی ویا سنگ ساخته شده اندودر آنها تمام یاقسمتی از بارهای قائم توسط دیوارهای با مصالح بنایی تحمل میشود. برای ساختمانهای کوچک که از ۲ طبقه تجاوز نمینمایندو یا حدکثر ارتفاع آنها از صفر صفر زمین ۸ متر میباشد میتوان از این نوع ساختمان استفاده نمود.
ساختمانهای خشتی و گلی
اسکلت اصلی این نوع ساختمانها از خشت خام و گل میباشد و تعداد طبقات آن از یک طبقه تجاوز نمیکند و در مقابل نیروهای جانبی همانند زلزله به هیچ وجه مقاومت نمینمایند.
ساختمانهای چوبی
این نوع ساختمانها در مناطقی که چوب با قیمت ارزان در دسترس است ساخته میشوند، مانند شهرهای جنوبی کشور اتریش، بعضی ایالتهای کشور آمریکا و … .ساختمانهای چوبی در ایران به علت کمبود منابع کمتر ساخته میشود.
ساختمانهای ترکیبی
ممکن است ساختمانی از دو یا چند نوع از انواع فوق ساخته شود مانند ساختمانهای فلزی-بتنی یا فلزی-آجری و … .